พระปฐมเจดีย์
Phra Pathom Chedi
วัดพระปฐมเจดีย์ ราชวรมหาวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม
Wat Phra Pathom Chedi Rajaworamahaviharn Muang Nakhon Pathom

พระปฐมเจดีย์ เป็นปูชนียสถานสำคัญของประเทศไทย เป็นพุทธสถานที่เป็นศรีสง่าของจังหวัดนครปฐม ขนาดใหญ่ที่สุดของประเทศ สัณฐานเป็นเจดีย์ทรงลังกา สูง ๑๒๐.๔๕ เมตร ฐานรอบ ๒๓๕.๕๐ เมตร ระเบียงรอบ ๕๖๒ เมตร กำแพงแก้วชั้นในรอบ ๙๑๒ เมตร มีซุ้มระฆังบนลานเจดีย์ ๒๔ ซุ้ม ฐานสี่เหลี่ยมจัตุรัส ชั้นลด ๔ ทิศ ระเบียงคดมีวิหารประจำทิศ ๔ ทิศ ถัดเข้าไปเป็นชั้นลานประทักษิณ แล้วเป็นฐานเป็นชั้นต่อจนถึงองค์ระฆัง ปากผายคว่ำ มีช่องบัวใบเทศกึ่งกลางองค์ระฆังทั้ง ๔ ทิศ ถัดองค์ระฆังเป็นบัลลังก์เสาหาน บัวถวายบัวหน้ากระดาน ปล้องไฉน ปลียอด เม็ดน้ำค้าง นพศูลและมงกุฎ
ประวัติการสร้างเมืองสุวรรณภูมิ คือดินแดนนครปฐม ซึ่งพระโสณะเถระและพระอุตรเถระ ซึ่งพระเจ้าอโศกมหาราชส่งเป็นสมณทูต เข้ามาเผยแพร่พระพุทธศาสนา เมื่อประมาณพุทธศักราช ๓๐๐ จึงประมาณว่าองค์พระปฐมเจดีย์ได้บูรณะตามสมัยเป็น ๓ ระยะ สมัยสุวรรณภูมิ ระยะแรกเมื่อรัหว่างพุทธศักราช ๓๐๐ – ๑๐๐๐ สมัยทวารวดี มีการสร้างเพิ่มเติมประมาณระหว่างพุทธศักราช ๑๐๐๐ – ๑๖๐๐ และได้ถูกทิ้งร้างตราบถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์สันนิษฐานว่านครปฐมถูกทิ้งร้างเนื่องมาจากพระเจ้าอนุรุชแห่งเมืองพุกามยกมาตี และกวาดต้อนผู้คนไปด้วย ปรากฏว่าเมื่อสร้างทางรถไปจากสถานีธนบุรีไปนครปฐม ได้รื้อซากเจดีย์ไปกว่า ๕๐๐ องค์ เหลือเฉพาะองค์พระปฐมเจดีย์ที่สูงใหญ่มาก การสร้างพระปฐมเจดีย์ครั้งที่ ๒ สมัยทวารวดี ประมาณพุทธศักราช ๕๖๒ พระยาพานทำปิตุฆาต ฆ่าบิดาตนโดยมิได้เจตนา ได้รับคำแนะนำให้สร้างเจดีย์ใหญ่สูงชีวนกเขาเหินได้เห็นปาฏิหาริย์พระธาตุแสดงจึงสร้างพระปรางค์ครอบเจดีย์องค์เดิมสูง ๔๒ วา ๒ ศอก ในรัชกาลที่ ๓ พระภิกษุเจ้าฟ้ามงกุฎ ต่อมาคือพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จจารึกไปถึงเจดีย์นครปฐมเมื่อพุทธศักราช ๒๓๗๔ ได้สักการะและมีปาฏิหาริย์ทรงได้พระบรมธาตุมาด้วย ๑ องค์ ครั้งเมื่อเสด็จกลับพระนครก็ได้พระธรรมธาตุอีกองค์หนึ่ง ซึ่งเชื่อว่าเสด็จมาจากพระนครปฐม ครั้งเมื่อเสด็จเถลิงถวัลราชสมบัติจึงโปรดให้สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ) เป็นแม่กองก่อสร้าง เป็นมหาเจดีย์พระองค์ใหญ่ ครอบองค์ที่เป็นพระปรางค์ไว้ภายใน ทรงกระทำสมโภชสักการบูชาเป็นงานใหญ่ ตลอดมาถึงรัชกาลที่ ๕ – ๖ ทรงได้ทอดพระเนตรปาฏิหาริย์ของพระบรมธาตุตลอดมา ได้ทำนุบำรุงพระปฐมเจดีย์ ได้โปรดให้ประดิษฐานพระยืนไว้ด้านเหนือคือพระร่วงโรจนฤทธิ์ ต่อมาในรัชกาลปัจจุบันได้ประดิษฐานพระพุทธรูปศิลาขาวซึ่งเป็นพระพุทธรูปสมัยทวารวดีไว้ที่ฐานด้านทิศใต้

พระปฐมเจดีย์ มองจากมุมสูง

องค์พระปฐมเจดีย์ภาพเก่าล้ำค่า