พระธาตุบูรพาจารย์ในความหมายคือพระอริยะสงฆ์ในยุคปัจจุบันผู้ประพฤติดีปฏิบัติชอบวิถีแห่งการปฏิบัติภาวนาเพื่อให้สิ้นไปของกิเลสการฟอกขันธ์ธาตุด้วยพระธรรมอันบริสุทธิ์นั้นทำให้ธาตุของท่านได้กลายเป็นพระธาตุไปด้วย การศึกษาเรื่องเกี่ยวกับพระธาตุนั้นควรอย่างยิ่งที่จะศึกษาดูจากพ่อแม่ครูบาอาจารย์ในยุคปัจจุบันว่าท่านมีวิถีแนวทางการปฏิบัติธรรมอย่างไรเป็นที่ตั้ง มีธรรมอันใดเป็นที่อยู่ประจำตัวท่าน เช่นหลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่น หลวงปู่ดูลย์ หลวงปู่ขาว และหลวงปู่จวน กุลเชฏโฐ เป็นต้น

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน ได้ให้ทัศนะและข้อควรคิดพิจารณาไว้ว่า..........
อัฐิกลายเป็นพระธาตุ มีช้ามีเร็วต่างกันด้วยองค์ประกอบดังนี้คือ
1.องค์ใดท่านปฎิบัติรู้ธรรมแบบขิปปาภิญญา (รู้บรรลุธรรมฉับพลัน)คือรู้อย่างรวดเร็วแล้วก็นิพพานไปเสีย อัฐิท่านกลายเป็นพระธาตุช้า การที่ท่านนิพพานเร็วนี่เอง เป็นเหตุให้อัฐิกลายเป็นพระธาตุช้า เพราะสาเหตุว่า จิตที่บริสุทธิ์มีเวลาฟอกขันธ์น้อย
2.องค์ใดบำเพ็ญ ศีล สมาธิ ปัญญารู้ธรรมไปอย่างช้าๆสม่ำเสมอ ถ้าใจบริสุทธิ์แล้วครองขันธ์อยู่นาน พอท่านมรณภาพไป อัฐิของท่านจะกลายเป็นพระธาตุอย่างรวดเร็ว การครองขันธ์นานนี้เอง เป็นเหตุให้จิตที่บริสุทธิ์มีเวลาที่จะทำหน้าที่ในการซักฟอกธาตุขันธ์ยาวนาน
อัฐิที่จะกลายเป็นพระธาตุได้นั้น คือ อัฐิของพระอรหันต์เท่าน้น