ชีวิตของพระธุดงค์กัมมัฏฐานเป็นชีวิตที่ยากแค้นลำเค็ญเหลือเกิน ต้องบุกป่าฝ่าดงดอน นอนตามป่าตามเขาไปทั้งนั้น ส่วนอาหารขบฉันนั้น แม้จะหิวจะโหยจะอดจะอยากอย่างไรก็ต้องใช้ขันติความอดทนเอา การเดินทาง แม้จะยากลำบากยากแค้น ก็ใช้ความอดทนเอา ...พิจารณาเรื่องของทุกข์ ว่าเราเกิดมามันต้องทุกข์ ถ้าเรายังเกิดอยู่อย่างนี้ เราก็ต้องทุกข์อยู่อย่างนั้น ทุกข์เพราะความลำบากยากแค้น และทุกข์เพราะกันดารและการเดินยังไม่เท่าไร ทุกข์เพราะความเกิดแก่เจ็บตายนี่ซี...มันไม่รู้แล้ว ทุกข์เพราะทำความชั่ว ความเสียหาย ทำบาป ทำกรรม แก่ตนให้ไปตกนรกไฟเผาเร่าร้อน นี้มันแสนที่จะทุกข์ทรมาน
สมัยก่อนนั้น การคมนาคมลำบากมากเพราะไม่มีหนทางถ้าจะไปหากันต้องเดินทั้งนั้น ไปอำเภอก็ต้องนอนค้างกลางทางจึงจะถึงอำเภอ ส่วนการศึกษาเล่าเรียน แถบนั้นไม่มีโรงเรียนเลย อยู่กันอย่างป่า ๆ เถื่อน ๆ คนไม่รู้หนังสืออะไรเลย เจ้าหน้าที่บ้านเมืองก็เข้าไปไม่ใคร่ถึง เพราะกันดารมาก
คนเราเกิดมาต้องรู้จักทำประโยชน์ ถ้าไม่ทำประโยชน์ก็ไม่ใช่ มนุษย์ เขาเรียกว่า หมานุษย์ พระพุทธองค์ท่านสอนมนุษย์ให้ทำประโยชน์ทั้ง 3 ประการคือ ประโยชน์ปัจจุบัน ประโยชน์ภายภาคหน้า ประโยชน์อย่างยิ่ง
จะขอเล่าเรื่องการออกเดินธุดงค์ที่บนหลังภูวัวในเดือนเมษายน ปี พ.ศ. 2522 ได้พากันออกเดินธุดงค์ภูวัว เบื้องต้นได้ขึ้นทางถ้ำพระ พักอยู่ที่ถ้ำพระ 1 คืน ที่วิเวกของถ้ำพระก็เหมาะดีเพราะเป็นที่ปลอดโปร่งหลังจากฉันเช้าแล้วก็มุ่งหน้าไปสู่ถ้ำบูชา เดินตามทางช้างและทางสัตว์ป่าบนสันเขา มีบางท่านบางคนเดินจากถ้ำพระไปถ้ำบูชาก็เมื่อยล้าปวดเมื่อยขาเจ็บเท้าบ้าง เจ็บโคนขาบ้าง บางคนถึงค่าถ้ำบูชาแล้วก็ขอแยกทางลงเขาเลยทีเดียว พักถ้ำบูชา 1 คืน เพราะมีเวลาจำกัดแล้วก็เดินธุดงค์มาที่สะแนนเดินตามสันเขาไหล่เขาบนภูวัว จากถ้ำพระมาถ้ำบูชาระยะห่างกันประมาณ 6 กิโลเมตร จากถ้ำบูชามาถึงสะแนนน้ำตกระยะห่างกันประมาณ 15 กิโลเมตรแล้วก็เดินธุดงค์มาพักที่สะแนนน้ำตก 2 คืน พากันวิเวกตามลำน้ำสะแนนแล้วได้ไปดูถ้ำเย็นถ้ำมืดระหว่างนี้ฝนตกซุกมากทางรถเข้าไปถึงน้ำตกสะแนนไม่ได้ จำเป็นต้องเดินจากสะแนนกลับภูทอกมาขึ้นรถที่ปากทาง ในปี 2522 นี้มีคณะธุดงค์ประมาณ 25-26 เป็นชาวกรุงเทพเป็นส่วนใหญ่แม้เหนื่อยแสนเหนื่อยมีผู้ใจสู้ยอมสละตายจิตรวมระหว่างกำลังเดินธุดงค์หลายคน
การมาฟังธรรม คือ การมาแสวงบุญกันนั่นเอง เป็นการมาฟังเทศน์ฟังธรรมหรือมาคารวะพระรัตนตรัยตามประเพณีในทางพระพุทธศาสนาเมื่อมาแล้วอย่างนี้ก็ให้พากันมาตั้งอกตั้งใจคำว่าบุญและบาปซึ่งเป็นของให้ผลในทางตรงกันข้าม บาปให้ผลไปในทางทุคติบุญให้ผลไปในทางสุคติพระพุทธเจ้าของเราหรือพระพุทธเจ้าทุก ๆ พระองค์โดยมากท่านสั่งสอนให้โอวาทไว้ 3 ประการ คือ ข้อที่ 1 ให้ละบาปทั้งปวง ข้อที่ 2 ให้บำเพ็ญบุญกุศลทั้งปวงให้ถึงพร้อม ข้อที่ 3 ให้ชำระจิตของตนให้ขาวสะอาดให้บริสุทธิ์
ร้าน บุษบกทองคำ ที่อยู่ : เลขที่ 453 หมู่ 8 ถนน พาน -ป่าแดด.ตำบล : สันติสุข อำเภอ : พาน จังหวัด : เชียงราย รหัสไปรษณีย์ : 57120 เบอร์โทร มือถือ : 0634246256 อีเมล : jedeethai@gmail.com เว็บไซต์ :www.jedeethai.com